Δεν ξέρω γιατί αλλά η όλη κατάσταση με τις διαπραγματεύσεις και το δημοψήφισμα μου θυμίζει έντονα το 61, τη χρονιά που έχασα και τις δυο γιαγιάδες μου.
Παπούδες δεν γνώρισα.
Στις αρχές του 61, πιτσιρικάς ακόμη ανέβηκα τις σκάλες και κοίταξα στο δωμάτιο της γιαγιάς. Ηταν ξαπλωμένη στο πλάι όπως κοιμότανε πάντα, γαλήνια με τα χέρια της διπλωμένα μαζί κάτω από το μάγουλό της. Είχε μια τρέλλα καλλιτεχνικής φλέβας η γιαγιά μου και μια γενναιότητα για να απαντήσει στον γιατρό που της συνιστούσε δίαιτα "Γιατρέ εγώ θα φάω και θα πάω χορτάτη". Οντως στις γιορτές απόλαυσε την γαλλοπούλα της και τα γλυκά, ακόμα θυμάμαι το νεύμα για μισό ακόμα κουραμπιέ αφού έτρωγε τον πρώτο. Εφυγε μόνη της ήσυχα σε δυο μέρες, ο γιατρός είχε πεί πως δύσκολα θα έβγαζε τη βραδιά. Από αυτή την γιαγιά μου κληρονόμησα την αγάπη μου για τις όπερες και κάποιες γνώσεις για το τι είναι καλό ανέξάρτητα αν μου αρέσει η όχι. "Δεν μου αρέσει αλλά είναι πολύ καλό" είχα πει όταν μου έδειξε την Γκερνίκα, σήμερα παραμένει πολύ καλή αλλά μου αρέσει κιόλας.
Είχε τον τρόπο της να ξεφεύγει από τις πίκρες της ζωής τραγουδώντας στα ελληνικά τις άριες από τον Ριγκολέττο :
Στην εκκλησιά που πήγαινα
να πω την προσευχή μου
νέος ωραίος μα άτιμος
κινεί την προσοχή μου
tutte le feste al tempio
https://www.youtube.com/watch?v=1a80I5o2-WI
Η άλλη μου γιαγιά με είχε τα καλοκαίρια. Σ' αυτήν χρωστάω την αγάπη μου για τον τούρκικο καφέ, αυτόν που μπαστάρδεψε ο Bravo λέγοντας τον ελληνικό κατά τα γούστα της τότε "εθνοσωτηρίου". Οι κολλητοί μου σέβονται την επιλογή μου και όταν (σπανίως) θέλουν να εκφράσουν τον θαυμασμό τους για κάποιο επίτευγμά μου μου λένε "Παπαγκάλο" αντί για "Μπράβο", μπράβος δεν υπήρξα ποτέ.
Την θυμάμαι στα σκαλάκια του εξοχικού, στην σκιά της κληματαριάς να πίνει τον απογευματινό καφέ της από το μπρίκι και να μου δίνει μια κουταλιά-δεν κάνει παραπάνω στα παιδιά, έλεγε- για να γνωρίσω την γεύση. Αυτή η γιαγιά μου δεν είχε καλό τέλος. Αρχικά της έκοψαν το πόδι λόγω σηψαιμίας στον αστράγαλο και δυο μήνες μετά, ψηλά στον μηρό. Μετά από λίγες μέρες πέθανε ένα μεσημέρι με μια μάσκα πόνου στο πρόσωπό της. Ισως να θυμότανε την σκληρή της μοίρα, παντρεύτηκε, πήγε στην Αμερική και γύρισε χήρα με τέσσερα παιδιά και μια περιουσία που λεηλάτησαν οι συγγενείς της. Είχε τιμηθεί και στην Αμερική και στην Ελλάδα για το κοινωνικό της έργο αλλά δεν μου μίλησε ποτέ γι αυτό.
Κάθε ομοιότητα με τις επιλογές του Ναι και του Οχι στο επικείμενο δημοψήφισμα ας θεωρηθεί συμπτωματική.